Keneler Sinop’ta İnceleniyor
Samsun, Sinop ve Tokat bölgelerinde doğadan toplanan keneler üzerinde yapılan araştırmalar, kene kaynaklı hastalıkların risk haritasını çıkarmayı amaçlıyor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Yaban Hayatı Araştırma Enstitüsü ve Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü işbirliği ile yürütülen projede, ‘Ixodes’ cinsi keneler ve bu kenelerin taşıdığı hastalık etkenleri detaylı bir şekilde inceleniyor.
Lyme hastalığına sebep olan ‘Ixodes’ cinsi kenelerin yanı sıra anaplazmozis, riketsiyozis, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) ve TBE (Kene Ensefaliti) gibi hastalık etkenlerinin belirlenmesi üzerine çalışmalar sürdürülüyor.
Proje kapsamında 2024 yılına kadar toplanan kenelerde, lyme hastalığına ek olarak anaplazmozis, riketsiyozis, KKKA ve TBE etkenlerinin araştırılması planlanmaktadır.
Samsun’da ‘Ixodes Ricinus’ türü keneler, Sinop’ta ‘Rhipicephalus’ ve ‘Ixodes Ricinus’ türleri, Tokat’ta ise KKKA’nın vektörü ‘Hyalomma Marginatum’ türü keneler özellikle üzerinde durulan türler arasındadır.
Saha çalışmalarında toplanan keneler, tür düzeyinde stereomikroskop altında incelenmekte ve bu kenelerin taşıdığı hastalık etkenleri moleküler yöntemlerle belirlenmektedir.
Sahada yapılan araştırmalara liderlik eden OMÜ Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve OMÜ Yabani Hayvan Hastalıkları ve Rehabilitasyonu Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özlem Büyüktanır Yaş, kene kaynaklı hastalıkların belirlenmesine yönelik uzun soluklu bir çalışma yürüttüklerini belirtti.
Projenin yıl sonunda tamamlanması ve risk haritasının hazırlanması planlandığını ifade eden Prof. Dr. Yaş, özellikle Samsun-Sinop bölgesinde çiftlik hayvanlarından toplanan kenelerde hastalık etkilerinin incelenmesiyle çalışmaya başladıklarını vurguladı.
Halk sağlığı ve hayvan sağlığı açısından kene kaynaklı hastalıkların önemine dikkat çeken Yaş, Kızılırmak Deltası Kuş Cenneti’nde yapılan çalışmaların göçmen kuşlar üzerindeki etkilerini de ele aldıklarını belirtti.
– Kenelerin Detaylı İncelenmesi
Türkiye’de farklı türde kenelerin yaşadığına ve iklim koşullarının keneler için uygun olduğuna değinen Prof. Dr. Yaş, iklim değişikliğinin kene popülasyonunu artırdığını ve KKKA gibi hastalıkların yayılmasında etkili olduğunu söyledi.
Özellikle Tokat bölgesinde yapılan araştırmalarda KKKA ve kene kaynaklı viral etkenlerin belirlenmesinin önemini vurgulayan Prof. Dr.